Pomnik Dzieci Nienarodzonych na cmentarzu w Trzebnicy. Historia niezwykłej inicjatywy. Zobaczcie szczegóły [zdjęcia]

Do 2007 roku pogrzeb dziecka zmarłego przed urodzeniem był według polskiego prawa nielegalny. Od 2007 roku weszło w życie prawo, które umożliwia sprawowanie pogrzebów w przypadku szczątków ludzkich, w tym osób zmarłych przed narodzeniem, czyli dzieci poczętych. Zmiany prawne pozwoliły rodzicom zabrać szczątki dziecka i je pochować.

­ - Podczas przeprowadzanych kwest na cmentarzu wielokrotnie podchodzili do mnie rodzice, którzy mówili, że cieszą się, że ta sprawa została wreszcie uporządkowana. Znam przypadek rodziców, którzy opowiadali, że musieli dosłownie wykradać ciało dziecka, żeby móc je pochować. Przed 2007 rokiem nie wolno było szpitalowi wydać szczątków dziecka zmarłego przed narodzeniem – opowiada Anna Bajak – doradca życia rodzinnego w parafii pw. Św. Bartłomieja i Św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy.

Warunkiem uzyskania zgody na pochówek dziecka nienarodzonego jest określenie płci dziecka oraz podanie jego imienia i nazwiska.

- Od 4 miesiąca do urodzenia nie ma problemu z określeniem płci. Do 3 miesiąca, by to zrobić, muszą być wykonane badania laboratoryjne, czym zajmuje się również laboratorium w Trzebnicy – dodaje Anna Bajak.

Mało kto wie, że rodzicom przysługuje również zasiłek pogrzebowy i urlop macierzyński na dziecko, które umarło przed narodzeniem. Natomiast do tego musi właśnie zostać określona płeć dziecka oraz podane jego imię i nazwisko. Jeżeli jest przeprowadzany zbiorowy pochówek, rodzice nie otrzymują urlopu ani zasiłku.

- Bardzo niewielka część rodziców decyduje się na pochowanie swojego nienarodzonego dziecka. Na pewno część z nich jest w traumie po stracie i często po prostu zostawiają w szpitalu te szczątki. W naszym szpitalu w Trzebnicy odnotowuje się rocznie ok. 100 dzieci zmarłych przed narodzeniem - dodaje Anna Bajak.

Zobacz także:

W 2014 roku odbył się pierwszy pochówek dzieci nienarodzonych w naszym regionie. Zorganizowany był przez siostry Boromeuszki i ich Fundację Evangelium Vitae na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

- Wrocław był pierwszy i przetarł ścieżki. My byśmy sobie nie dali rady, gdyby nie fundacja. Tamten grobowiec wraz z pomnikiem został sfinansowany z budżetu obywatelskiego Miasta Wrocław – informuje Anna Bajak.

W 2020 roku projekt grobowca dzieci nienarodzonych został zgłoszony do trzebnickiego budżetu obywatelskiego, ale zajął drugie miejsce.

- Po raz pierwszy pomysł budowy Pomnika Dzieci Nienarodzonych wypłynął od pani Jadwigi Janiszewskiej, która zaproponowała, by ten pomnik powstał przy Krzyżu Katyńskim przed bazyliką. Ja wówczas się na to nie zgodziłem, bo uważałem, że najlepszym miejscem na ten pomnik będzie cmentarz parafialny przy ul. Prusickiej. Ten pomysł powoli dojrzewał. Później ustaliliśmy, że spróbujemy to zrealizować w ramach budżetu obywatelskiego, ale nie udało się uzyskać odpowiedniej liczby głosów. Ostatecznie więc, zdecydowaliśmy, że będziemy organizować zbiórkę na sam pomnik (płytę i tabklicę), a gmina weźmie na siebie wykopanie i wymurowanie grobu – wspomina burmistrz Marek Długozima, który aktywnie włączył się w to dzieło.

W 2017 roku powstał w Trzebnicy Społeczny Komitet Budowy Grobowca i Pomnika Dzieci Zmarłych przed Narodzeniem. W Komitecie znaleźli się przede wszystkim doradcy życia rodzinnego przy parafialnej poradni rodzinnej, ale pomagały w tym również osoby związane z trzebnickimi wspólnotami katolickimi.
Wtedy też były przeprowadzona została pierwsza publiczna zbiórka na ten cel. Do listopada 2022 roku udało się zebrać w sumie ponad 25 tys. zł.
Sam grobowiec powstał ostatecznie w listopadzie 2020 roku i kosztował 15 tys. zł. W 2021 roku dodatkowo została wykonana opaska wokół grobowca.

W 2022 roku w dniach 1 i 2 listopada na cmentarzu parafialnym była prowadzona kolejna kwesta, tym razem na sfinansowanie figury Madonny Niewiniątek, która ma stanąć na grobowcu. Tym razem udało się zebrać kwotę 7 tys 123 zł.
Koszt wykonania figury wyniesie ok. 20 tys. zł, ale jak informuje Anna Bajak, dwóch prywatnych darczyńców, którzy chcą pozostać anonimowi, zobowiązało się pokryć brakującą kwotę w wysokości ok. 12 tys. zł. Wykonawcą figury będzie artysta z Nowej Soli - Andrzej Sławiński.
Wzorem figury jest rzeźba pod nazwą Madonna Niewiniątek autorstwa holenderskiej artystki – Daphne Du Barry, która stoi w mieście Menton we francuskim kurorcie na Lazurowym Wybrzeżu.
Pierwotny projekt zostanie zmodyfikowany. Trzebnicka Madonna będzie miała troje dzieci w fałdach sukni. W oryginale pięcioro dzieci leży u stóp pochylającej się nad nimi i wyciągającej nad nimi ręce Maryi.

- My się tylko wzorujemy na oryginale. Pan Andrzej Sławiński wykonał również rzeźbę anioła, który stoi na cmentarzu w Brzegu Dolnym, jako pomnik Dzieci Utraconych. Taki sam anioł znajduje się również w Kaplicy Sejmu RP. Natomiast nasza figura Madonny jest w trakcie opracowania – informuje Anna Bajak.

- W dalszej kolejności pojawił się pomysł, żeby powstała także rzeźba na tym grobowcu i dlatego zorganizowana została kolejna zbiórka. Później nie spodobało się to radnej Bujak-Ziółkowskiej, która kwestionowała ideę powstania pomnika i na sesji rady miejskiej krytykowała mnie i domagała się rozliczeń finansowych. Ja tłumaczyłem, że to bardzo ważna i potrzebna sprawa, bo do tej pory te szczątki były palone i nie wiadomo, co z nimi się później działo - dodaje burmistrz Marek Długozima.

Pierwszy pochówek dzieci zmarłych przed narodzeniem w Trzebnicy odbył się 26 lipca 2021 roku. Do tej pory w grobowcu znalazły się prochy 252 dzieci nienarodzonych.

Pochówki prochów dzieci nienarodzonych, które odbyły się do tej pory na cmentarzu parafialnym w Trzebnicy:

• 26 lipiec 2021 roku – 1 dziecko
• 22 wrzesień 2021 roku – 1 dziecko
• 25 marzec 2022 roku – 200 dzieci
• 15 październik 2022 roku – 50 dzieci

Pogrzeby nienarodzonych dzieci na trzebnickim cmentarzu odbywają się dwa razy w roku:

• 25 marca – Dzień Świętości Życia
• 15 października – Dzień Dziecka Utraconego

Zorganizowanie pochówków dzieci nienarodzonych w Trzebnicy wymagało dużych nakładów pracy oraz współdziałania wielu instytucji oraz osób prywatnych. W oficjalną procedurę przedsięwzięcia zaangażowane są:

• Ośrodek Pomocy Społecznej
• Spółka Ergo Trzebnica
• Szpital Powiatowy
• Parafia św. Bartłomieja i św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy
• Caritas Trzebnica
• Domowy Kościół
• wspólnota Arka

Polecane artykuły: